Merry christmas and a happy new year in advance.

Deze week stond in teken van de kerstdagen. Overal waar we kwamen kregen we de woorden te horen ‘ Merry Christmas and a happy new year in advance’. Deze kerstdagen moeten we onze familie en vrienden thuis missen, maar gelukkig hebben we hier lieve families en vrienden waarmee we kerst vieren. Echt Gambiaans om niet te weten hoe de kerstdagen er precies uit komen te zien, terwijl je in Nederland vaak al weken van tevoren weet wat de plannen zijn.

Maandagmorgen zijn we begonnen aan het laatste ontbijtje in het hotel, want vandaag vertrekken de meiden terug naar Nederland en gaan Marije en ik naar ons nieuwe onderkomen verhuizen. Na het ontbijt naar de kamers om de laatste spulletjes in te pakken. Toen alles ingepakt was zijn de meiden nog even snel naar het kleine marktje op de strip gelopen om souvenirs te kopen. Om 12 uur werden de meiden opgehaald, hiervoor nog snel richting het zwembad om afscheid te nemen van een aantal personeelsleden. Precies om 12 uur was de bus er en werd het echt tijd om afscheid te nemen. Heel gek om opnieuw afscheid te nemen, maar wat hebben we een toptijd gehad met z’n vieren. Vele knuffels en een aantal traantjes later, moesten de meiden dan echt instappen. Toen de meiden uitgezwaaid waren, kwam ook Alhagy aanrijden. Alles ingeladen en op weg naar Madiana om hier al onze spullen op te halen en de boel schoon te maken. Leuk om de reis naar Madiana weer te maken, heeft toch iets speciaals. In Madiana werd er een aantal keren onze naam geroepen door kids van de school, dat geeft een warm gevoel. Aangekomen eerst Yassin, Mohammed en Huja gedag gezegd en even gekletst.

Het inpakken ging voorspoedig en ook het schoonmaken was snel klaar. Alles stond klaar in de hal en wat hebben we toch veel spullen verzameld in de afgelopen tijd, haha! Allerlei dozen met schoolspullen, maar ook onze eigen spullen… Gaat dit in de auto passen? Gelukkig heeft Alhagy een rek op het dak en konden daar de dozen op. De auto zat helemaal propvol! Voor het vertrek nog snel langs school om te kijken of de leerkrachten er ook waren. Gelukkig waren de meeste aanwezig en hebben we ze een fijne kerst kunnen wensen. We voelden ons gelijk weer thuis door hun warme welkom en werden uitgenodigd om bij hun te lunchen. Helaas ging dit niet lukken, omdat we alles nog moesten verhuizen vandaag. We hebben afgesproken om in het nieuwe jaar op een zondag samen te koken en te eten.

Na iedereen een fijne kerst te hebben gewenst, zijn we bij Alhagy in de auto gestapt die ons naar Bijilo heeft gebracht. Aangekomen bij ‘ons’ nieuwe huis is de nieuwe watchman Saikou vast even geschrokken van alle spullen, maar ging meteen in de benen om ons te helpen alles naar binnen te dragen. Binnen een aantal minuten was alles binnen en hebben we Alhagy uitgezwaaid bij de poort.

Toen kwam de grootste klus alles een nieuw plekje geven, maar het is gelukt en het is een prachtig huis! Hier gaan we ons goed vermaken de komende 8 weken.
’ s Avonds hebben we rijst met groenten en kip gemaakt en heerlijk op de veranda kunnen opeten met op de achtergrond het geluid van de zee. Met het buikje goed gevuld gelijk richting bed, want we waren best een beetje moe.

Dinsdag rustig opgestaan en de boel verkennen, want waar kunnen we nu brood halen? Gelukkig konden we Saikou vragen en hij bood meteen aan om even met ons mee te lopen. Aangekomen bij een local shop brood gekocht en later hebben we met z’n vieren ontbeten. Alleh, de vrouw die hier voor de eigenaren het huis schoonmaakt, is ook gekomen en natuurlijk hebben we Saikou ook uitgenodigd mee te ontbijten. Na het ontbijt zijn we begonnen met de was uit te wassen. Poeh een hele klus, omdat we 10 dagen niet hebben kunnen wassen in het hotel. Daar gingen we weer, alles op de hand wassen. We hebben echt respect voor de vrouwen hier die dat altijd op deze manier moeten doen. Toen alles schoon aan de waslijn hing, hebben we ons snel omgekleed om naar de winkel te gaan. Daar gingen we met onze rugzakken op naar de turntable. Verschillende winkeltjes binnen gegaan om te kijken of ze de spulletjes hadden en overal wat weggehaald. Met onze rugzakken volgeladen konden we aan de terugreis beginnen. De rest van de dag hebben we lekker genoten van ons nieuwe huisje. ’s Avonds was het tijd om onze pakjes uit te pakken vanuit Nederland. Pap, Mam en Peet hadden een aantal pakjes meegegeven en die mochten op kerstavond worden geopend, hartstikke leuk!

Yes woensdag was het dan eindelijk kerst! We zijn vroeg opgestaan om eerst te genieten van een kerstontbijt ( hetzelfde als altijd tapalapa), maar smaakt heerlijk! Om 9 uur zijn we vertrokken richting de turntable. Eerst nog snel langs een shop om een kerstkaart te kopen voor bij de cadeautjes en vervolgens op zoek naar een taxi richting de kerk in Serrekunda. In deze kerk gaan we een dienst bijwonen, waarvoor Marie ons heeft uitgenodigd. Zij zingt vandaag in het koor. Aangekomen bij de kerk zagen we al veel mensen in hele mooie kleren. De eerste dienst van vanochtend was afgelopen. Snel Marie even gebeld en zij vertelde ons dat we gewoon een plekje konden zoeken in de kerk . Toch even onwennig stapten we de kerk binnen, maar hadden snel een plaatsje tussen alle Gambianen gevonden. Bijzonder om hier een dienst mee te maken, vooral door de prachtige djembe muziek en de zang. Aan het einde van de dienst gaf iedereen elkaar een hand, alleen Marije en ik wisten niet waarvoor. We hebben heel wat handen geschut en later begrepen we van Marie dat dit een teken is van vrede tussen elkaar.

Na de dienst zijn we met Marie naar haar huis gegaan voor de kerstlunch. Aangekomen bij haar huis was iedereen druk in de weer met koken, schillen en afwassen buiten in een heel klein keukentje. Aangeboden om even te helpen, maar dit was absoluut niet nodig. Wij hebben eerst een hele poos met Marie gekletst over hoe het land wordt geregeerd, haar zwangerschap, het leven hier, haar verleden, de scholen en welke ambities ze heeft.. Erg interessant! Aan het eind van de middag zijn we nog een kijkje gaan nemen bij de keuken en toen was het tijd om te gaan eten, veeeel eten! Rijst met vlees en baobab juice als toetje. Op een gegeven moment konden we echt niet meer, helemaal vol! Om half 5 waren we bij Ben en zijn familie uitgenodigd en dus werd het tijd om afscheid te nemen. Marie heeft ons naar Ben gebracht met nog een tussenstop in de compound waar we twee jaar geleden ook zijn geweest. Hier werden we weer even hartelijk ontvangen als altijd.

Aangekomen bij Ben werden we voorgesteld aan de hele familie en kon het eten opnieuw beginnen. We hebben ons best gedaan om nog wat te eten, maar hadden hier toch enigszins moeite mee. Op een gegeven moment belde Louis of we daar nog even kwamen voor een drankje. Tuurlijk wij zijn voor alles in! Bij de compound van Louis hadden zich meer leden van de CCLK verzameld en hebben we de rest van de avond zitten kletsen. Natuurlijk moesten we ook de palmwijn even proeven, het zal jullie vast niet verbazen, maar ik vond het niet lekker haha! Om 7 uur werd het tijd om naar huis te gaan en hebben we iedereen hartelijk bedankt voor de geweldige kerstdag!

2e kerstdag ( donderdag) hebben we een heel rustig dagje gehad. Na het ontbijt richting het Senegambia hotel gegaan om lekker een dagje te vertoeven bij het zwembad, heerlijk! Zelfs nog een duikje in de zee gewacht, want de golven waren fantastisch hoog.
Aan het eind van de middag richting huis om hier even te relaxen en ons klaar te maken voor een etentje. ’s Avonds heerlijk uiteten geweest bij Scala, heerlijk biefstuk en schnitzel.
Na het eten richting het hotel om nog een drankje te doen met het animatie team, want een van de jongens was jarig.

Vrijdag hebben we de hele dag thuis doorgebracht.. Marije heeft al een aantal dagen behoorlijk last van hoestaanvallen en ook haar maag begon vandaag op te spelen, dus een dagje rust en veel slapen zal haar hopelijk goed doen. Ondertussen heb ik schoongemaakt, gewassen, gelezen en lekker rustig aan gedaan

Zaterdag voelde Marije zich gelukkig fit genoeg om naar de bruiloft te gaan waarvoor we zijn uitgenodigd. Een neef van Richard en Marie ging trouwen en Marie had ons uitgenodigd, zodat we een Gambiaanse wedding konden ervaren. Richard Mendy is de voorzitter van de CCLK, waarvoor we twee jaar geleden les hebben gegeven en na de kerstvakantie met ons project gaan starten.
’s Ochtends hebben we ons opnieuw onze mooiste jurkjes aangedaan en richting de turntable gelopen om hier eerst snel een cadeau te halen voor het bruidspaar. Verschillende winkels binnen geweest, alleen best lastig om iets te kopen voor mensen die je niet kent. Uiteindelijk hebben we gekozen voor een bestek set met een mooie Gambiaanse schaal waar ze met het hele gezin uit kunnen eten. Om 12 snel opzoek naar een taxi en op weg naar de kerk. In de taxi Marie gebeld, zodat zij met de taxichauffeur kon overleggen waar we afgezet moesten worden. Om kwart voor 1 kwamen bij de kerk aan, maar nog niemand te zien. Marie gebeld en ze was er bijna…. Voor de rest was er ook nog niemand te bekennen bij de kerk, dit vonden we toch een beetje vreemd, omdat de plechtigheid om 1 uur zou beginnen. Maargoed dit is Gambia, dus Gambian time! Om 5 voor 1 werden we toch een beetje zenuwachtig, want staan we wel bij de goede kerk? Opnieuw Marie gebeld en zij verzekerde ons ervan dat we echt goed waren en ze was er binnen een paar minuten. Gelukkig een paar minuten later was ze er en kwamen er ook steeds meer gasten binnendruppelen. We werden netjes aan iedereen voorgesteld en konden meteen zien wie de broers van Richard waren, want wat leken ze op elkaar zeg!

Om half 2 kwam de bruidegom bij de kerk aan en konden we allemaal een plekje zoeken in de kerk. Braaf liepen we achter Marie aan, maar schrokken van de plek waar we terecht kwamen. Helemaal vooraan, achter de moeder van de bruid. Ons leek dit niet zo’n geschikte plek en zeiden tegen Marie dat wij wel achterin de kerk konden gaan zitten, maar dit was onzin. Wij horen bij de familie en moesten gewoon lekker blijven zitten waar we zaten. Rond 2 uur kwam de priester binnen met achter zich de bruid en haar vader. Wauw wat een prachtige jurk, geweldig!! De bruid werd door haar vader weggegeven en toen kon de dienst beginnen. Uiteindelijk een uur later dan gepland, maar dat hoort nu eenmaal bij Gambia haha! Een prachtige dienst, waarbij voor de zang en djembe muziek mij weer kippenvel heeft bezorgd. De plechtigheid ging eigenlijk net zoals we in Nederland gewend zijn met af en toe iets nieuws voor ons. Heel bijzonder om dit mee te mogen maken!

Na de dienst was het tijd voor de receptie die op een andere plek gevierd werd. Alle gasten moesten dus vervoerd worden, een hele klus. Samen met Marie en andere CCLK leden zijn we in een bushtaxi gestapt. Een bushtaxi is een ingedeukt busje waar ongeveer 30 mensen ingepropt worden. Gelukkig hadden we vandaag geluk en werden er niet zoveel mensen ingestopt. Aangekomen bij de receptie zag het er wederom prachtig uit! We kunnen zien dat deze familie van goede komaf is. Opnieuw kon het wachten beginnen, want pas na twee uur arriveerde de familie en kon de receptie beginnen. Hier is het traditie dat het bruidspaar samen met de priester langs de families gaan na de plechtigheid, vandaar dat er best veel tijd verstreken was. Er werden verschillende speeches gehouden en ondertussen werd het eten uitgedeeld.. Rijst met vlees! Om half 7 kon het uitdelen van de cadeautjes beginnen. Een nicht van Marie ging met ons mee,zodat Marie kon blijven zitten want ze was behoorlijk vermoeid door de zwangerschap. Best een beetje gespannen stonden we in de rij, want we kennen het bruidspaar helemaal niet. De nicht van Marie legde meteen uit wie we waren en we werden gelijk met drie zoenen begroet, gespannen voor niks haha! Toen de cadeautjes waren gegeven was het tijd om naar huis te gaan. We hadden snel een taxi gevonden naar de turntable. Op de turntable nog een aantal boodschapjes gedaan en toen opzoek naar een nieuwe taxi. De beste man wilde 150 dalasi hebben, terwijl we bijna thuis waren. We moeten helaas met de taks Dit betaal je voor een rit naar een ander dorp/stad. Gelukkig met flink onderhandelen is het gelukt om voor 25 dalasi naar huis gebracht te worden. Een Gambiaan die het met een glimlach aanschouwde gaf ons een schouderklopje en zei dat we echt onderhandelen als Gambianan, haha!
Thuis aangekomen snel richting bed, want we waren behoorlijk moe. Helaas bracht de nacht weinig goeds, want eerst had Marije behoorlijk veel hoestaanvallen waardoor we niet konden slapen. Toen dat weer een beetje was afgezakt, begonnen bij mij de problemen. Niks hield ik binnen.. aan alle kanten kwam het eruit.

De hele zondag ging het zo door, dus besloten we Freek-Jan te mailen om te vragen wat nu het beste is. De kans op uitdroging is hier natuurlijk sneller aanwezig. Gelukkig kwam hij gelijk op skype en heeft hij ons gerust kunnen stellen en medisch advies gegeven. ’s Avonds opnieuw geskyped en gelukkig een rustige nacht gehad! De volgende ochtend kon ik rustig weer wat drinken en eten! In de loop van de dag zijn we even naar de turntable geweest, want we hadden niks meer in huis.. Voor de rest de hele dag heerlijk geslapen en ik voel me weer beter!

Het einde van 2013 is in zicht en ook zitten we nu op de helft van onze reis. Wat hebben we al veel mooie dingen mogen beleven, fijn les mogen geven en veel nieuwe vrienden gemaakt. In 2014 zullen we met dezelfde energie en enthousiasme verder gaan!! We zullen dan op de CCLK en Marie Rita school beginnen. Bekend terrein voor ons, omdat we hier twee jaar geleden voor onze stage zijn geweest!

Ik wens iedereen vanuit het zonnige Gambia een fijne jaarwisseling en alvast een heel gelukkig nieuwjaar!

Dikke knuffels Jannike